راهنمای مقایسه و انتخاب پمپ مناسب سیستمهای گرمایشی و سرمایشی ساختمان
انواع پمپ قلب تپنده سیستمهای سرمایشی و گرمایشی یک ساختمان مسکونی یا اداری هستند و طراحی و اجرای یک سیستم HVAC بدون در نظر گرفتن نقش کلیدی پمپها، میسر نیست.
در واقع میتوان چنین گفت که انواع پمپ آبرسانی تأثیر فراوانی بر عملکرد، کارآیی انرژی و هزینههای عملیاتی پروژه دارند.
اساسا پمپها، فارغ از اینکه الکتروپمپ آبرسانی باشند یا سیرکولاتور و حتی سانتریفیوژ، در یک سیستم HVAC، وظیفه انتقال آب سرد (از مبدأ چیلر به مقصد فنکویل یا هواساز) و انتقال آب گرم (از مبدأ بویلر به مقصد فنکویل یا رادیاتورها) را بر عهده دارند.
با همین مقدمه، تقریبا مشخص شد عمدتا، سیال آب در شبکه آبرسانی منتقل میشود؛ با این حال، در برخی موارد خاص، سیالات دیگر به جز آب نیز جابجا میشوند که برای انتقال آنها، باید از پمپهای مخصوص استفاده نمود.
استفاده از الکتروپمپ آبرسانی در سیستم گرمایشی
در سیستمهای گرمایشی، از پمپ برای انتقال آب گرم مورد نیاز رادیاتور و فنکویل، که منبع آن بویلر آبگرم است، استفاده میشود؛ به طور کلی، کاربردهای پمپ را در یک سیستم حرارت مرکزی، طبق موارد زیر، میتوان فهرست کرد:
انتقال حرارت
آب گرم از بویلر و از طریق پمپ مکش شده و به قسمتهای مختلف ساختمان، دهش و انتقال مییابد.
کنترل دما
تنظیم دبی آبگرم و آبدهی پمپ، به کنترل دما در قسمتهای مختلف یک ساختمان مسکونی یا اداری، میانجامد.
کاهش افت فشار
با استفاده از پمپ میتوان افت فشار ناشی از طول لولهکشی و اتصالات را جبران نمود.
استفاده از الکتروپمپ آبرسانی در سیستمهای سرمایشی
در سیستمهای برودتی مرکزی مثل چیلرها و دیگر تجهیزات تهویه مطبوع یکپارچه، از پمپ برای انتقال آب سرد به تجهیزاتی مثل فنکویل یا هواساز، استفاده میشود.
کارآییهای پمپ آب در سیستمهای تهویه مطبوع را به صورت زیر میتوان فهرست کرد:
انتقال برودت
جهت تأمین سرمایش مورد نیاز قسمتهای مختلف یک واحد ساختمانی، پمپ، وظیفه مکش آب سرد از چیلر و انتقال و دهش آن را بر عهده دارد.
کنترل رطوبت
با تنظیم دبی آب سرد، میتووان میزان رطوبت موجود در محیط را کنترل کرد.
افزایش کارآیی سیستم
از آنجایی که پمپها تجهیزاتی هستند که همواره و در هر مقطع بروز میشوند و در طراحی و تولید آنها، بهترین متریال در خدمت تکنولوژیهای نوین قرار میگیرند، استفاده از آنها باعث افزایش کارآیی و کاهش مصرف انرژی و هزینههای عملیاتی میشود.
استفاده از پمپ سیرکولاتور در سیستمهای گرمایشی/ سرمایشی
برای به گردش درآوردن و سیرکولاسیون آب در مدار بسته سیستمهای حرارتی و برودتی، باید از پمپ سیرکولاتور استفاده کرد.
کاربردهای این پمپها عبارتند از:
حفظ دما
با سیرکولاسیون منظم و مداوم آب، دما در تمام نقاط یک سیستم، حفظ و بدون تغییر میماند.
پیشگیری از یخ زدگی
معمولا استفاده از سیستمهیا گرمایشی در فصول سرد، فزونی مییابد؛ به همین دلیل مخاطراتی از قبیل یخ زدگی لولهها در این مقطع از سال وجود دارد.
پمپهای سیرکولاتور با به گردش درآوردن آب درون یک سیکل بسته، از یخ زدن لولهها در فصل زمستان، جلوگیری میکنند.
استفاده از دوزینگ پمپ در سیستمهای سرمایش و گرمایش
دوزینگ پمپ یا پمپ تزریق، تجهیزی است که برای اضافه کردن مقدار معینی از یک ماده شیمیایی خاص، به آب در گردش یک سیستم به کار میرود.
در مناطقی که سختی آب میزان بالایی دارد، از مواد شیمیایی ضد رسوب استفاده میشود؛ همچنین جهت جلوگیری از یخ زدن لولهها، ضد یخ به کار میرود که مادهای شیمیایی است.
با استفاده از دوزینگ پمپ، هم میتوان طول عمر و کارآیی یک سیستم و شبکه آبرسانی و لولهکشی را افزایش داد و هم خواص طبیعی شیمیایی و فیزیکی آب را حفظ نمود.
شاخصهای عملکرد بهینه پمپ مناسب برای سیستمهای HVAC
آبدهی یا دبی پمپ
دبی پمپ باید با نیاز حرارتی یا برودتی یک ساختمان – از نظر ظرفیت و قابلیت گسترش دهی – متناسب باشد.
فشار پمپ
پیش از خریداری پمپ، فشار مورد نیاز برای غلبه بر افت فشار سیستم، باید محاسبه شود.
سرعت و تعداد دور
برای تضمین کارآیی بهینه سیستم، سرعت پمپ باید متناسب با نیازهای کنونی و آینده ساختمان باشد.
کارآیی انرژی
دو شخص مهم کارآیی در انتخاب پمپ، EF (مخفف Energy Factor) و COP (مخفف Coefficient Of Performance) هستند؛ این دو شاخص معمولا در بروشور و راهنمای عملکرد پمپها لحاظ میشوند و در مورد اهمیت آنها همین بس که نسبت مستقیم با هزینههای مصرف انرژی دارند.
مهمترین تجلیگاه این دو شاخص، الکتروموتور پمپهای فوق است:
انتخاب پمپ با الکتروموتور کارآمد
شاخص رتبه بندی انرژی با گرید ایدهآل و مناسب، هزینههای عملیاتی پمپ را به طور چشمگیری کاهش میدهد.
کنترل دور موتور
این مورد به شاخص عملکردی پمپ بازمیگردد که به واسطه کنترل و تنظیم دور موتور، مصرف انرژی کاهش یافته و تنظیم فشار و دبی مورد نیاز ساختمان، سهولت مییابد.
هزینههای اولیه و جاری پمپ
خرید و نگهداری از پمپ مورد نیاز برای سیستمهای سرمایشی و گرمایشی، هزینههایی برای خریدار دارد که در حالت کلی به سه دسته تقسیم میشود:
- هزینه خرید؛ مبلغی که خریدار با توجه به نیازهای ساختمان برای پمپ میپردازد و با توجه به نوع، برند و ظرفیت پمپ، متغیر است که به عنوان هزینه پرداختی اولیه تلقی میگردد.
- هزینه نصب؛ نصب پمپ باید توسط نیروی متخصص و در محل مناسب صورت بگیرد؛ اجرت نصب و هزینه آمادهسازی محل مورد نظر (در صورت لزوم)، از هزینههای مربوط به نصب است.
- هزینه سرویس و نگهداری؛ دوام یک پمپ و طول عمر بالای آن در عین کارکرد ایدهآل، منوط به سرویس دورهای منظم، توسط تکنسین اهل فن است.
نکات کلیدی و مهم انتخاب پمپ برای سیستمهای گرمایشی/ سرمایشی
- محاسبه دقیق بار حرارتی و برودتی ساختمان قبل از انتخاب و خرید
- بررسی دقیق مشخصات فنی پمپ بعد از انجام محاسبات ضروری
- مشاوره با متخصصان و کسب اطلاعات لازم از کارشناسان فروش انواع پمپ
سخن آخر با کسانی که قصد خریداری پمپ ایدهآل دارند!
در یک سیستم تهویه مطبوع (HVAC) یا سیستم گرمایشی، انتخاب پمپ، همانند انتخاب مشعل، دیگ و مبدل حرارتی، بسیار مهم است.
با انتخاب پمپ مناسب و نصب صحیح آن و البته حصول اطمینان از عملکرد کارآمد آن در یک سیستم حرارتی یا برودتی مرکزی، کمک زیادی به بالا رفتن کارآیی در کل سیستم و ایضا صرفهجویی در مصرف انرژی میشود.
