مشکلات رایج در سیستمهای سرمایشی و راه حل آنها
امروزه زیست روزمره بدون سیستمهای تهویه مطبوع (air conditioning : cooling of air in buildings or vehicles)، اگر غیر ممکن نباشد بسیار مشکل است. این سیستمها، خصوصا سیستمهای سرمایشی، با ایجاد هوای خنک در فصول بهار و تابستان و اساسا در روزهای گرم سال، به بهبود زندگی افراد، کمک شایانی میکنند.
در دیگر مقالات، انواع سیستمهای سرمایشی متمرکز و مستقل شرح داده شدهاند و مزایا و معایب هر یک از آنها به تفصیل ارائه شدهاند.
اگر بخواهیم در مورد مشکلات رایج در هریک از سیستمهای سرمایشی مثل کولرهای گازی، کولرهای آبی، چیلرها و مینی چیلرها، هواسازها و VRF ها سخن برانیم، مطلب فعلی تبدیل به مقالهای بلند بالا خواهد شد که قطعا خوانش آن از حوصله مخاطب خارج است!
بنابراین در این مطلب، سعی خواهیم کرد چند مشکل رایج و البته راه حل این مشکلات را ایراد کنیم که معمولا از مشکلات اساسی سیستمهای سرمایشی قلمداد میشوند.
عدم خنک کنندگی سیستم سرمایشی
اینکه سیستم سرمایشی مورد استفاده شما از چه نوع و با چه ظرفیتی انتخاب شده است، نکته مهمی است؛ با این حال راندمان پایین یک سیستم که منجر به عدم خنک کنندگی کافی میشود، از مشکلات اساسی دستگاههای تهویه مطبوع است.
عمدتا در کولرهای گازی، عدم خنک کنندگی ناشی از کثیف شدن فیلترها است؛ گرفتگی فیلترهای کولر گازی راه عبور جریان هوای تازه و خنک را سلب میکند و به این ترتیب، دستگاه قادر نیست باد خنک تولید کند.
همچنین یکی دیگر از عوامل عدم خنک کنندگی کافی در این سیستمها، خالی شدن گاز مبرد است که خیلی سریع تأثیر خود را بر دمای هوای خروجی میگذارد.
چنین موردی در چیلرها میتواند دلیل دیگری داشته باشد؛ چیلرها دارای لولهکشی و کانال کشی هستند و کاهش برودت هوای خروجی از آنها علاوه بر ایجاد اخلال در مسیر کانال، میتواند به تجهیزاتی مثل فنکویل هم مرتبط باشد و برای رفع آن باید تمام سیستم را مورد بررسی قرار داد و نسبت به رفع عیب احتمالی در ابتدا (محل نصب چیلرها) و انتهای آن (انتهای کانال و لوله کشی و آغاز اتصال به فنکویل) اقدام نمود.
در کولرهای آبی نیز، مواردی از قبیل استهلاک پمپ، دینام، تسمه و حتی مندرس شدن پوشال، میتوانند از عوامل عدم خنک کنندگی به حساب بیایند.
راه حل این مشکل، به طور کلی، میتواند تعویض و یا تمیز کردن فیلترها، بررسی سطح گاز مبرد و در صورت نیاز شارژ کردن آن در کولر گازی و همچنین تعویض اقلام کارکرده در کولرهای آبی باشد.
صدای غیرعادی سیستمهای سرمایشی
این مشکل عمدتا دو علت دارد؛ یک علت میتواند جایگاه نامناسب تجهیزات فوق برای نصب باشد؛ هریک از سیستمهای سرمایشی (cooling : transfer of thermal energy via thermal radiation, heat conduction or convection) برای نصب در فضایی خاص، چه به صورت Indoor و چه به صورت Outdoor طراحی شدهاند و نصب هریک به صورت غیر اصولی و در جایگاه نامناسب، امکان بروز صدای غیر عادی دستگاه را در پی خواهد داشت.
علت دیگر را باید در خرابی کمپرسور، فن یا دیگر اجزای یک سیستم سرمایشی جستجو کرد.
راه حل این مشکل، بررسی سیستم و تعویض و تعمیر قطعات معیوب است.
نشت آب در سیستمهای سرمایشی
نشت آب یکی دیگر از مشکلات رایج سیستمهای تهویه مطبوع است؛ این مشکل به طور عمده، به دلیل انسداد لولههای تخلیه به وجود میآید و در برخی مواقع نیز نشتی سینی درین در تجهیزات سرمایشی، باعث نشتی سیستم به طور کلی میشود.
برای رفع این مشکل باید لولههای تخلیه را بررسی و تمیز کرده و از سلامت سینی درین نیز، اطمینان حاصل نمود.
خاموش شدن ناگهانی سیستمهای سرمایشی
نوسانات چشمگیر برق خصوصا در روزهای خیلی گرم سال و البته بالا بودن دمای محیط، بیش از حد مجاز، رقم زننده این مشکل است.
یکی از راهکارهای مقابله با این مشکل، استفاده از تجهیزات تهویه مطبوع مجهز به فنآوری اینورتر است؛ با این حال مانند راه حلهای قبلی، بررسی کل سیستم و چک کردن تنظیمات ترموستات و مدارهای الکتریکی الزامی است.
بوی نامطبوع سیستم سرمایشی
به دلیل تغییرات دمایی گسترده اعمال شده در سیستمهای سرمایشی و البته وجود رطوبت، این تجهیزات جایگاه بسیار مناسبی برای رشد انواع باکتری و قارچ به شمار میآیند.
وجود باکتری خصوصا در فیلترهای یک سیستم سرمایشی باعث ایجاد بوی نامطبوع در محیط میشود.
برای رفع این مشکل، باید فیلترهای دستگاه را تمیز یا تعویض نموده و سیستم را به صورت کلی ضدعفونی کرد.
عملکرد ضعیف ترموستات در سیستمهای سرمایشی
در بسیاری از دستگاههای تهویه مطبوع، ترموستات تعبیه شده است؛ ترموستات باید کالیبره باشد و به درستی تنظیم شود.
در صورت عدم کالیبراسیون بهینه و یا خراب شدن ترموستات، تنظیم دمای مورد نظر برای کاربر، دشوار میگردد.
در چنین حالتی، باید ترموستات معیوب را تعویض نموده و قطعه نو را جایگزین آن کرد.
افزایش هزینه برق و انرژی ناشی از مصرف سیستم سرمایشی
یکی دیگر از مشکلاتی که ممکن است برای یک سیستم تهویه مطبوع به وقوع بپیوندد، افزایش تصاعدی هزینههای برق و انرژی است؛ این مورد باید به طور اساسی بررسی شود و تمامی جوانب اخلال سیستم در آن، در نظر گرفته شود.
به طور قطع نمیتوان گفت که چه عاملی باعث این افزایش هزینه شده و شاید مورد یا مواردی که پیشتر ذکر شد در آن دخیل باشند.
برای رفع این عیب، باید به کارشناس و تکنسین مجرب مراجعه نموده و سیستم به طور کلی مورد بررسی قرار بگیرد.
در نهایت باید به این نکته اشاره کرد که سیستمهای سرمایشی نیازمند سرویس دورهای هستند و انجام این سرویسها، میتواند به عنوان المان پیشگیرانه از موارد قید شده جلوگیری کند.
در سیستمهایی که مبتنی بر کانالکشی هستند، باید از عایق بندی کانالها اطمینان پیدا کرد و فیلتر دستگاهها باید به صورت منظم، تمیز یا تعویض گردند.